Ceri en Annemiek Sait
Zorgboerderij George Morris
De Engelse Ceri en Nederlandse Annemiek Sait ontmoetten elkaar in 1988 op de Camphill Sheiling School in Engeland. Een gemeenschap waar medewerkers en verstandelijk beperkten samenwonen in verschillende huizen, zodat de laatsten zich in een veilige omgeving kunnen ontwikkelen. Na het afronden van hun heilpedagogische opleiding op The Sheiling konden ze daar direct aan het werk als huisbegeleiders, maar ze wilden zich nog niet helemaal vastleggen. Ze besloten samen terug te gaan naar Nederland. Hier werkten ze eerst ruim vijftien jaar binnen de Raphaëlstichting, voordat ze naar het voorbeeld van The Sheiling zorgboerderij George Morris opzetten.
Ceri: 'We zijn hiermee begonnen omdat Midgard meer kleinschalige projecten wilde opzetten. Het project zou dan ook binnen de Raphaëlstichting vallen, maar door veranderingen in beleid hebben we het uiteindelijk zelfstandig opgezet. Het begin was heel spannend. We konden ons als zelfstandigen vestigen dankzij de pgb's. Maar de dag voordat we de sleutels van deze boerderij kregen, ergens in juni 2010, was het potje van de pgb's op en mochten ze niet meer afgegeven worden voor dat jaar. Toch hadden we er het volste vertrouwen in en bestond er geen enkele twijfel over of het goed zou komen. Vanuit onze tijd in The Sheiling hebben we zelf ervaren dat dit de beste manier van zorgverlening is. Onze boerderij ligt alleen wat afgelegen, dus ik wist van te voren dat we meer moesten doen om bekendheid te verwerven in de omgeving.' Annemiek: 'Er waren natuurlijk wel mensen die al een pgb hadden, alleen was het voor ons de vraag waar je die vandaan haalt. De eerste maanden heb ik heel veel mensen aangeschreven en ben ik langsgegaan op speciale scholen en bij de MEE om over ons project te vertellen. Ik werkte op dat moment nog bij Queeste, dus ook daar verspreidde ik het nieuws. Al met al zaaide ik dus best wat zaadjes en in de loop van ons eerste jaar plukten we daar zo nu en dan de vruchten van. Desalniettemin duurde het alles bij elkaar best lang en was het echt wel even spannend.' Ceri: 'We kregen wel hulp vanuit de Waldo- en de Raphaëlstichting, dus we staan nog steeds lichtjes met hen in verbinding. Henk, die bij Waldo werkt, adviseert ons regelmatig en via hem onderhouden we contacten met andere kleinschalige projecten. Zo helpen we elkaar waar nodig op allerlei gebieden. Dat kan gaan over contracten, dingen waar we tegenaan lopen met cliënten of doorverwijzingen.'
Meebewegen
'Op deze manier ontstaat er een heel andere dynamiek'
Ceri: 'Die zelfstandigheid werkt uiteindelijk wel beter voor ons. Wij zijn geïnspireerd door onze tijd in The Sheiling, waar je als werknemers (toen nog voornamelijk vrijwilligers) samenwoont met de cliënten. We vinden dat de fijnste manier van werken omdat je doordat je samenleeft veel meer meebeweegt met elkaar. Het is niet dat je 'naar je werk gaat' zoals je hebt wanneer je met shifts zou werken, je werk is letterlijk je leven en daardoor voelt het eigenlijk ook niet als werk. Op deze manier ontstaat er een heel andere dynamiek. We hebben ook niet te maken met controles vanuit overkoepelende instanties en vooropgestelde doelen die we dagelijks moeten toetsen. Dat scheelt enorm veel tijd. Tijd die we nu gewoon in de bewoners kunnen steken in plaats van in rapporten.' Annemiek: 'Natuurlijk stellen wij ook doelen en zijn we professioneel. Bij de pgb's moet je ook gewoon een zorgbeschrijving aanleveren, maar de kern van ons werk zit meer in alles wat er tussendoor gebeurt. Doordat wij samen leven leer je elkaar toch beter, of in ieder geval op een andere manier kennen, een meer gelaagde manier denk ik. Daardoor verloopt het ontwikkelproces natuurlijker. Dan denk je op een bepaald moment “Hé, hij of zij doet dit opeens, wat goed!” We hebben bijvoorbeeld een bewoonster die nooit alleen naar buiten durfde. Altijd bleef ze in de deuropening wachten totdat Ceri of ik haar bij de hand nam. Ik heb toen zitten denken hoe ik haar kon helpen wat zelfstandiger te worden zodat ze bijvoorbeeld in haar eentje de post kon halen uit de brievenbus, of alleen naar de werkplaats kon lopen. Ik zag haar lopen met een kruiwagen en dacht toen aan een karretje. Nu doet ze dat allemaal alleen. Dit was geen vooropgesteld doel, maar iets wat tussendoor gebeurde.' Ceri: 'De doelen die we van te voren met ouders afspreken zijn ook belangrijk, maar juist dat onverwachtse, alles wat er tussendoor gebeurt, is veel fijner. Daar zit veel meer de essentie in en dat is ook wat er in The Sheiling gebeurde. Dat kan alleen als er een basis is van veiligheid en vertrouwen en dat creëren we hier.'
Vakantie
Annemiek: 'Natuurlijk gaan wij ook wel eens met vakantie. Drie weken in het jaar en één weekend in de maand zijn onze huisgenoten bij hun familie. In de overige weekenden krijgen wij ondersteuning van vrijwilligers, zodat wij de gelegenheid hebben om ook andere dingen te ondernemen. In mijn familie zitten veel mensen in de zorg die dit graag doen. Zo zijn de vrijwilligers vanaf het begin ook vertrouwde gezichten die hun eigen kleur aan onze huisgemeenschap geven. Het is overigens wel een van de eerste dingen die we bespreken met mensen die hier komen kijken. Wij bieden natuurlijk een heel ander soort zorg dan een instelling, waar de mensen permanent wonen. Maar er staat wel iets tegenover. Wij hoeven geen personeel in dienst te nemen, met alle wisselingen van dien. Als we het wel op die manier zouden doen, moeten we meer mensen in huis nemen om het allemaal te kunnen financieren.'
Intuïtief
Ceri: 'Naast Annemiek en mijzelf werken er twee vrijwilligers in de werkplaats die er vanaf het begin bij zijn. De een is een oud collega vanuit Midgard. Jan, een oud vrije schoolleraar die toen net met pensioen ging. Tegelijk met zijn komst kwam Bart bij ons wonen. Zij kenden elkaar van Midgard en hadden al een sterke band. Bart wilde graag meubelmaker worden en om die reden hebben we een werkplaats gecreëerd waar hij aan de slag kon. Samen hebben ze mooie dingen gemaakt. Morgen hebben we trouwens een afscheidsfeestje voor Bart. Hij is net doorgestroomd. Nu gaan we bedenken wat we met de werkplaats doen, want die hebben we speciaal voor hem gemaakt. Als je meer handelt vanuit het intuïtieve, zoals Steiner al omschreef in De Filosofie van de Vrijheid, en gewoon observeert waar iemand geïnspireerd door raakt of waar zijn of haar mogelijkheden liggen, dan krijg je inzicht in die persoon en kun je meebewegen. Dat valt niet te plannen van te voren. Juist door het samenleven zijn er voortdurend momenten en situaties waarin dit plaats kan vinden. En dat is volgens ons de toegevoegde waarde van deze manier van werken.'
www.georgemorris.nl
