Stichting Opvang Anders
antroposofische kinderopvang in Amstelveen
Opvang Anders in Amstelveen is een antroposofische kinderopvang die zijn naam eer aandoet. Het is een non-profit organisatie waar alle inkomsten weer terugstromen om de kwaliteit waar ze voor staan te kunnen waarborgen. Een opvang waar kinderen van 0-4 jaar een warm welkom wacht in een huiselijke sfeer met oog voor hun individuele ontwikkeling. We zijn in gesprek met Rachel van Herwijnen, directeur/bestuurder en Marieke Sanders, coördinator. Waar onderscheiden zij zich naast het financiële verhaal nog meer in?
Etherkrachten
Marieke: ‘Opvang Anders bestaat uit drie opvanggroepen. Eén halve dagopvangroep en twee hele dagopvanggroepen. “Als je naar de inrichting en sfeer op onze groepen kijkt, denk ik dat we ons ten eerste fysiek onderscheiden door hoe we de ruimtes hebben ingericht. Met mooie aangename kleuren, gordijntjes en voornamelijk natuurlijke materialen. Voor kinderen is dat heel fijn omdat het waarachtige indrukken geeft. Wij hebben geen radio, geen tv en weinig plastic. Wij bieden de kinderen natuurlijk en ‘onaf’ spelmateriaal (blokken, lapjes ed) , waardoor er alle ruimte is voor de ontwikkeling van de fantasie.
Ten tweede onderscheiden we ons, en dat is denk ik het meest wezenlijke, in de manier waarop wij de kinderen benaderen. In de antroposofische opvang werken wij vanuit onze etherkrachten, vanuit onze eigen vitaliteit, aan het fysieke lichaam van het kind. Dat doen we door vooral veel op etherniveau aan te bieden, zoals leven met ritme, met de jaarfeesten, met herhaling en de natuur door spel en verhalen. Wij benaderen de kinderen vanuit die etherlaag waardoor zij intrinsiek ervaren dat zij in hun eigen tempo en op hun eigen manier hun ontwikkeling mogen doormaken. De juffies begeleiden hen daar in.' Rachel: 'Dat is ook exact de reden waarom wij op onze website hebben staan: “Wie ben jij en wat vraag je van ons?”.'
Marieke: 'Iedereen wordt individueel gezien, maar het dagelijks leven op de groep gaat wel met groepsritmes. We gaan bijvoorbeeld twee keer per dag gezamenlijk aan tafel en als een kindje niet wil, zeggen we niet: “Eet jij maar wanneer jij daar aan toe bent”, maar wordt er onderzocht welke opvoed- of ontwikkelingsvraag dit kind met zich meebrengt. Heeft het bijvoorbeeld te maken met het tempo waarin de dingen elkaar opvolgen? Of moet het misschien eerst energie kwijt door bijvoorbeeld stampspelletjes te doen voordat het aan tafel wil? Door er op deze manier mee om te gaan, zorgen wij ervoor dat ieder kind toewerkt naar èn toe is aan deze gezamenlijke momenten. En die momenten zijn heel fijn. Er wordt echt stil gestaan bij wat er op je bord ligt. Doormiddel van een gezamenlijke spreuk wordt dankbaarheid getoond voor de aarde, de zon en de regen die dit allemaal zo fijn tot stand hebben kunnen brengen, en pas daarna gaan de juffies samen met de kinderen eten.'
“Wie ben jij en wat vraag je van ons?”
Rituelen
Marieke: 'Op de groepen hebben we een vast ritme van in- en uitademen, dus van spelen en rustmomenten. Rachel: 'En elke overgang, bijvoorbeeld van spelen naar opruimen en aan tafel gaan, gaat gepaard met liedjes. Dat zijn allemaal vaste rituelen die op een andere manier bij kinderen resoneren dan wanneer je simpelweg zegt “We gaan nu aan tafel”. Op het moment dat een ritueel begint, bijvoorbeeld als het belletje klinkt of de eerste woorden van een liedje, zie je ook echt dat het binnenkomt, er gebeurt iets: “O we gaan nu opruimen en daarna aan tafel.”' Marieke: 'Het geeft ze meer tijd om mee te bewegen, want pas aan het einde van het liedje is het zover. Dan gaan ze pas aan tafel. Elke dag ziet er qua structuur hetzelfde uit. Vrij spel in de ochtend, een gezamenlijk fruitmoment aan tafel, een uur naar buiten, gezamenlijk lunchen, slapen en dan weer vrij spel tot het ophaalmoment. In de ochtend gaan we altijd naar buiten. Het moet echt wel erg hard regenen of vriezen, willen we dat overslaan. Dat gebeurt echt zelden. In de middag gaan we met mooi weer ook nog naar buiten, in de winter wordt er binnen gespeeld. Voor kinderen geeft deze voorspelbaarheid van de dag rust en veiligheid. Het ritme van de halve dagopvang is vergelijkbaar, het is alleen iets meer uitgestreken over de hele ochtend.’
Van juffie tot coördinator
Marieke: 'Ik ben hier ongeveer zeventien jaar geleden begonnen als juffie, maar ben nu sinds een jaar of zeven op kantoor werkzaam als coördinator. De verschuiving van werken op de groep naar kantoorwerk is geleidelijk gegaan. Inmiddels ben ik verantwoordelijk voor de planning en de plaatsing. Daarnaast loop ik ook nog veel op de groepen rond en ondersteun ik de juffies links en rechts. Hierdoor ken ik alle leidsters heel goed, maar ook alle kinderen en ouders. Deze combinatie vind ik heel fijn.'
Rachel: 'Marieke is eigenlijk de spil van heel opvang Anders. Zij is echt de verbindende factor tussen alle beleidsmatige dingen, alle dingen die ik op me neem en de juffies. Natuurlijk kom ik zelf ook wel eens op de groepen kijken, heb ik contact met het team en ben ik bij alle vergaderingen en studiedagen aanwezig, maar Marieke is die onzichtbare etherkracht achter onze organisatie.'
Wens
Rachel: 'In kinderopvangland zijn wij een vreemde eend in de bijt. Wij zijn geen commerciële organisatie, maar een stichting waarbij alle inkomsten opgaan aan vooral studie en opleiding voor het personeel, het personeel zelf en aan de materialen die wij gebruiken. Dit is een hele bewuste keuze en een hele mooie, vind ik. Er zit alleen ook een keerzijde aan.
Onze hartewens is om een herstart te maken in Amsterdam Noord. We hebben daar in 2015/2016 al een peutergroep gehad in het gebouw van Vrijeschool Kairos, maar moesten daar door een verhuizing naar een ander pand waar voor ons geen plek meer was, mee stoppen. Tot groot verdriet van alle ouders en kinderen. Ik woon zelf al veertien jaar in Noord en weet dat daar een heleboel ouders op zoek zijn naar een meer bewuste, hoogwaardige kinderopvang waar echt goed wordt nagedacht over de pedagogische visie en de aanpak. Ik zou ze graag die opvang bieden, maar dat is helaas niet zo één, twee, drie geregeld. Een commerciële partij kan een pand van een miljoen kopen op de Nieuwedammerdijk en dat van hun reserves mooi laten verbouwen. Wij hebben die reserves niet. Wij zijn afhankelijk van een betaalbare huur en daarmee ook afhankelijk van de gemeente. Dat is een lastig speelveld. Ik doe ontzettend mijn best om geschikte lokaties en partijen te vinden. Er komt een nieuwe Vrijeschool op de NDSM-werf waar we wellicht bij aan kunnen haken en ik ben opties aan het verkennen met zorgboerderijen. Voor beide lokaties valt wat te zeggen. Een Vrijeschool is handig voor ouders die hun oudere kinderen daar naar school willen doen. Een boerderij is ook een hele fijne plek. Helemaal als daar bio-dynamische landbouw wordt gepleegd. Het geeft de juffies en de kinderen de mogelijkheid nog makkelijker te leven met het ritme van de seizoenen. En al dat maaien en hooien heeft een enorme impact op kinderen. Wat dat betreft is het een droom om daarbij aan te kunnen sluiten.
Maar waar het uiteindelijk om gaat is dat wij de kinderen een plek willen geven waar echt naar hen gekeken wordt, naar hoe zij op aarde zijn gekomen met hun eigen ontwikkelingsweg en pakket, een plek waar wij de voorwaarden kunnen scheppen om hen gefundeerd op weg te kunnen helpen. Of dat in een school is of op een boerderij is allebei hartstikke prima. Als we maar een geschikte plek vinden.'
www.opvanganders.nl